کد مطلب:48122 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:68

گنجینه پرسمان » قرآن

در قرآن كريم، درباره صور و اشباح چيزي آمده است؟ لطفاً توضيح دهيد و كتابي را در اين باره معرفي كنيد.

پرسشگر گرامي. اگر منظور شما از اشباح، همان ارواح ميباشد، در قرآن كريم در اين باره بحثهايي شده است.

روح، به معاني مختلفي در قرآن به كار رفته است.

آيات 29 سورة حجر و 72 سورة ص ـ كه از جهت لفظ يكسان است ـ دربارة روح انساني است كه وجود او به آن است.

فإذا سويتُه و نفختُ فيه من روحي فقعوا له سَجدين; پس چون به او سامان دادم و از روح خود در آن دميدم، برايش به سجده درافتيد.

در آيات ديگري نيز القا و دميدن روح به بدن مادّي مورد توجّه قرار گرفته است; مانند: ثم سوّئَه و نفخ فيه من روحه; (سجده، 9) سپس ]اندام[ او را موزون ساخت و از روح خويش در او دميد.

بايد توجه داشت كه منظور از اضافه و نسبت روح به خدا (روحيِ) شرافت داشتن و بيان عظمت روح است.( تفسير الميزان، ذيل تفسير آيه فوق. )

حقيقت روح: برخي از مفسران، در بيان حقيقت روح انساني اقوالي را ارائه كردهاند; ولي از آنجا كه دانش مربوط به روح انسان و كيفيت آن در اختيار عموم بشر قرار داده نشده، تنها اقوالي پذيرفتني است كه مستند به اخبار و روايات باشد. خداوند متعال ميفرمايد: و يَسئلونك عن الروح قل الروح من أمر ربّي و ما أُوتيتم من العلم إلاّ قليلاً; (اسرأ، 85) ]اي رسول[ از تو دربارة حقيقت روح ميپرسند. بگو: روح از امر پروردگار من است و علمي كه به شما روزي شده، بسيار اندك است.

انسان، براي شناخت حقيقت يك امر ماورايي و خارج از قدرت دركش ابزاري جز روايات ندارد. در روايات نيز برخي از صفات روح آمده است; چنانكه ابوبصير از امام باقر يا امام صادقروايت كرده كه حضرت در پاسخ وي در مورد و يسئلونك عن الروح... فرمودند: همان است كه در همه جنبندگان وجود دارد. ابابصير ميگويد: پرسيدم آن چيست؟ فرمود: از عالم ملكوت و از قدرت است.( ترجمه الميزان، ج 13، ص 296، به نقل از تفسير عياشي، ج 2، ص 317، ح 163. )

چنانكه در ابتدا ذكر شد، روح در قرآن به معنا و يا معاني ديگري نيز به كار رفته است; چنانكه در آيه 38 سوره نبأ و آيه 52 سورة شوري ـ بنابر احتمالي كه دادهاند ـ روح به معناي فرشته است.( ر.ك: حقيقت روح، احمد زمرديان، دفتر نشر فرهنگ اسلامي ـ اصالت روح، جعفر سبحاني، مؤسّسه امام صادق ـ تفسير نمونه، آيت الله مكارم و ديگران، ج 12، ص 250ـ265 ـ تفسير الميزان، علاّمه طباطبايي، ج 13، ص 97ـ191، اعلمي. )

پرسشگر محترم! اگر منظور شما از اشباح، ديدن شَبَه، سايههاي تخيّلي و... ميباشد، در اين باره در قرآن چيزي يافت نشد، براي آگاهي بيشتر به كتاب. پيام قرآن، آيت اللّه مكارم شيزاي و ديگران، ج 5، ص 287 ـ 304، دارالكتب الاسلامية يا ارتباط با ارواح، آيت اللّه مكارم شيرازي، انتشارات نسل جوان و... مراجعه كنيد.

پرسشگر محترم! اگر منظور شما از كتاب فرستاده شده براي ساير پرسشگران، درسهاي طرح آموزش مفاهيم قرآن است در مكاتبات بعدي توضيح دهيد.